Günlük yaşantımızda diş sağlığımızı korumak için diş fırçalama ve diş ipi kullanımı gibi alışkanlıklar geliştiririz. Ancak gece uykusu sırasında ortaya çıkan ve genellikle fark edilmeyen diş sıkma ya da diş gıcırdatma (çene kaslarının istemsiz kasılması) gibi problemler, dişlerimizi olumsuz etkileyebilir. Bu gibi durumlarda “gece plağı”, diş sağlığımızı korumak ve bu sorunların önülemek için etkili bir çözüm sunar. Peki, gece plağı nedir ve neden bu kadar önemlidir?

Diş gece plağı, diş sağlığının korunması için yaygın olarak kullanılan araçlardan bir tanesidir. Gece uyku süresi boyunca takılan bu plağın asıl amacı bruksizm gibi rahatsızlıklardan dişleri korumaktır.

Diş sıkma ve gıcırdatma kişilerde yaygın olarak görülen rahatsızlıklardan bir tanesidir. Diş gece plağı, bu gibi dişlere zarar verebilen alışkanlıkların neden olduğu etkileri en aza indirerek dişlerin zarar görmesine engel olur.

Gece Plağı Nedir?

Gece plağı, genellikle şeffaf plastikten üretilmiş, üst ya da alt dişlerin üzerine yerleştirilen bir diş koruyucu aparattır. Bu aparatlar, kişiye özel olarak hazırlanır ve uyku sırasında dişlerin zarar görmesini önler. Gece plağı, diş hekimleri tarafından diş sıkma (bruksizm), diş gıcırdatma ya da çene eklemi bozuklukları (çene kaslarındaki düzensizlik) gibi sorunları olan kişilere tavsiye edilir.

Gece plağının kullanımı diş hekimi yönlendirmesine uygun olarak gerçekleşir. Bütün gece boyunca ağızda takılı kalan plak sabah çıkarılır. Plağın temiz kalması için düzenli olarak temizlenmesi de son derece önemlidir.

Gece Plağı Neden Kullanılır?

Gece plağı kullanımının temel nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

Diş Sıkma ve Diş Gıcırdatma (İstem Dışı Hareketler)

Diş sıkma (bruksizm), genellikle stres, anksiyete ya da uyku bozuklukları nedeniyle ortaya çıkan yaygın bir problemdir. Uyku sırasında kişi, dişlerini fark etmeden sıkabilir veya gıcırdatabilir. Bu durum:

  • Diş minesinin aşınmasına,
  • Dişlerde çatlak ya da kırılmaların oluşmasına,
  • Diş hassasiyetinin artmasına,

Sabah uyandığınızda çene, baş ya da boyun ağrısına neden olabilir.

Gece plağı, bu hareketlerin şiddetini azaltarak dişlerin zarar görmesini önler. Aynı zamanda çene eklemi üzerindeki baskıyı hafifletir.

Çene Eklem Rahatsızlıkları

Temporomandibular Eklem (TME) bozuklukları, çene eklemi ve çene kaslarını etkileyen sorunlardır.

İstem dışı diş sıkma/gıcırdatma, stres ya da travma, dişlerin düzensiz kapanışı (malokluzyon) nedeniyle ortaya çıkar. Gece plağı, çene eklemine uygulanan baskıyı azaltarak bu bozuklukların belirtilerini hafifletir ve uzun vadeli zararları önler.

Protez veya Ortodontik Tedavi Sonrası Koruma

Eğer bir protez, kaplama ya da ortodontik tedavi (tel tedavisi) gördüyse, gece plağı kullanımı bu tedavinin kalıcılığını sağlamak için önemlidir. Özellikle yeni yapılan diş protezlerinin ya da kaplamaların zarar görmesini engeller.

Stres ve Kaygının Etkilerini Azaltma

Stres ve kaygı, diş sıkma/gıcırdatma davranışlarının temel nedenlerinden biridir. Gece plağı, bu davranışların dişler ve çene eklemi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltarak dolaylı olarak strese bağlı komplikasyonları hafifletebilir.

Gece plağı, diş sıkma ve gıcırdatma probleminden kaynaklı diş yapısının bozulmasını, çene eklem problemlerinin ortaya çıkmasını ve ağrı oluşumunu önlemek amacı ile hekim kontrolünde hazırlanmalı ve kullanılmalıdır. Yukarıda belirtilen rahatsızlıklara sahip olan kişilerin en kısa sürede plağı kullanmaya başlamaları gerekmektedir. Kliniğimiz ile iletişime geçerek gece plağı kullanımı hakkında daha detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.

Gece Plağının Hazırlanma Süreci

Gece plakları kişinin diş ve ağız yapısına uygun olarak hazırlanır.

  • Diş hekimi kontrolü ve muayene. Diş sıkmadan kaynaklı koruyucu bir plağa ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız öncelikle bir diş hekimine danışmanız gerekir. Bu kontrolde genel durumunuz değerlendirilir ve eğer uygunsanız tedavi sürecinin başlamasına karar verilir.
  • Ölçü alımı: Muayeneden sonra hastanın alt ya da üst dişlerinin ölçüsü alınır. Bu uygulamanın amacı plağın hastanın dişlerine tam bir uyum içinde oturmasını sağlamaktır.
  • Plak yapımı: Plak, laboratuvar ortamında bu ölçüye uygun olarak şeffaf ya da esnek plastikten üretilir.
  • Plağın ayarlanması: Üretilen plağın dişlere uygunluğu kontrol edilir.
  • Kullanım talimatlarının açıklanması. Plak hastanın dişleri için doğru yapıda ise tedavi tamamlanır ve plağın kullanım talimatları açıklanır. Kişinin plağı ne zaman kullanması ve nasıl temizlemesi gerektiği konusunda kişi bilgilendirilir.

Her bireyin plak hazırlanma süreci ve plağı kullanım talimatları birbirinden farklı olabilir. Bu nedenle plak yapımı öncesinde bir diş hekimi rehberliğine ihtiyaç duyulur.